Waakmand

Precies een jaar geleden stelde de geestelijk verzorger in ons ziekenhuis voor een waakmand te maken. "Want," zei ze, "als je geboren wordt, krijg je wel drie keer een kraammand, maar als je dood gaat, is er niets."

Het is zo akelig waar. Voor geboren worden zijn in winkels halve afdelingen ingericht. Bestaan er vele 'ik-word-mamma-glossy's'. Of 'ik-ben-pappa-magazines'. Bevallen staat in de spotlight in een ziekenhuis. Er zijn kraammiddagen ten over, gymnastiekochtenden. Hele moeder-en-kind centra zijn opgetuigd. In de winkeltjes in de ziekenhuizen struikel je er ook over: romperjes, spenen, geboortecadeaus. En last but not least: je krijgt inderdaad een "kraammand" met allemaal producten om de kraamtijd een beetje fatsoenlijk door te komen. Voor dood gaan daarentegen is dat er allemaal niet. Als je in een ziekenhuis dood gaat, is dat vaak een beetje achteraf. Het staat beslist niet in de spotlights en ik vraag me af waarom. Dood gaan is net zo'n belangrijke gebeurtenis als geboren worden en het heeft minstens een even grote impact op het leven van de naasten.

Waken, het bij de patiënt zijn in de laatste levensfase, kan voor de familieleden een uitputtingsslag zijn. Vaak is het een (langdurig) intiem samenzijn, een intensieve periode waarin alle emoties van het leven kunnen samenkomen en elkaar ook snel kunnen afwisselen.

Daarom vind ik dit een geweldig idee dat ik van de daken wil schreeuwen! Ik had wel eens eerder gehoord van deze mand en vond het een beetje onzinnig. Maar nu, een jaar later, sta ik er radicaal anders in, want wat een enorme zorginnovatie is dit. Wat zijn mensen er blij mee.

Ik maak geen enkel voorbehoud: ik vind dat elke zorginstelling (ziekenhuis, verpleeghuis, hospice, thuiszorginstelling) op elke afdeling waar gestorven wordt een waakmand moet hebben. Het is een investering van niets -een paar tientjes- maar het kan van grote waarde zijn voor de familieleden en wellicht ook de stervende zelf. Groot voordeel is dat het telkens kan worden hergebruikt.

Wat moet er in zo'n waakmand zitten? Ik doe suggesties en de
lijst is wellicht nog veel langer.

Hier de ultieme waak-survival-kit:

- Dekens

- Opblaasbaar hoofdkussen

- Gedichtenbundels

- Het boek 'Slotcouplet' (ik adviseer families dan het hoofdstuk Waken, het hoofdstuk Palliatieve Sedatie en het hoofdstuk Final Common Pathway te lezen, deze bevatten veel achtergrondinformatie over wat er rond sterven gebeurt)

- Tandenborstel, tandpasta

- Andere zelfverzorging: huidcreme, zeep

- Electrische kaarsen

- Pepermunt

- Snacks

- Een 'dagboekje' om gevoelens te kunnen delen. Of gewoon een Sudoku te maken

- Telefoonopladers van de bekende merken

- De Donald Duck of tijdschriften

- (Kleur)potloden, pennen, kleurplaten

- Een spel kaarten

- Een flesje massage-olie

- Papieren zakdoekjes

- 'Dag Lief Muisje' van Woezel en Pip (als er kinderen bij betrokken zijn)

- Het tijdschrift 'Drempel' van het Landelijk Expertisecentrum Sterven

Ik zou zeggen, zorginstellingen, doe er uw voordeel mee. Een beleidsmedewerker kan dit vandaag nog regelen. Ik garandeer U dat dit een enorm verschil zal maken!